Phillipines được biết đến là một quốc gia Đông Nam Á có nền văn hóa lâu đời. Quốc gia này có những nét văn hóa lâu đời, kết hợp với những văn hóa phương Tây được du nhập qua quá trình thuộc địa của Tây Ban Nha và Mỹ. Chính điều này đã khiến cho nền văn hóa của Phillipines rất đặc biệt vì được pha trộn mạnh mẽ bởi văn hóa phương Tây và tạo nên những điểm mới cho cộng đồng dân cư. Để hiểu thêm về đất nước và con người nơi đây, bài viết sau đây sẽ chia sẻ về những nét khái quát nhất về đất nước Phillipines, cũng như những đặc trưng cơ bản của văn hóa Phillipines.
Mục lục
Vài nét khái quát về Phillipines
Văn hóa Phillipines thuở sơ khai
Phillipines là quốc gia hay đảo quốc nằm trong khu vực Đông Nam Á. Với vị trí địa lý đặc biệt, Phillipines hầu như không tiếp giáp với bất kì quốc gia nào; mà chỉ tọa lạc gần các quốc gia khác thông qua các eo biển Luzon, biển Đông, biển Sulu… Thuở sơ khai, văn hóa Phillipines mang những nét đặc trưng của các bộ tộc sinh sống tại nơi đây từ hàng ngàn năm về trước. Trong giai đoạn thế kỉ thứ 13, Hồi giáo du nhập vào Phillipines; và ảnh hưởng không nhỏ đến hình thức tín ngưỡng và văn hóa nơi đây.
Văn hóa Phillipines từ thế kỷ 16 đến nay
Đến thế kỉ thứ 16, hệ thống chính trị Phillipines mới trở thành một thể thống nhất toàn bộ; do sự đô hộ của đế quốc Tây Ban Nha lúc bấy giờ; cũng như dần hình thành nên những tác động mới đến nền văn hóa quốc gia. Đến thế kỉ 19, Phillipines tiếp tục bị Tây Ban Nha nhượng lại cho Mỹ theo Hiệp định Paris; văn hóa của Phillipines tiếp tục bị ảnh hưởng mạnh mẽ và du nhập thêm nhiều luồng văn hóa khác nhau.
Có thể thấy, văn hóa Phillipines là một sự kết hợp; pha trộn giữa 2 luồng văn hóa Đông Tây mạnh mẽ. Từ di sản Mã Lai có từ ngàn đời, Phillipines khoác lên mình những đặc điểm văn hóa vẫn không hề bị trộn lẫn; và rất khác với Mexico (một quốc gia cũng bị Tây Ban Nha đô hộ trong thời gian dài).
Các đặc trưng cơ bản của văn hóa Phillipines
Phong tục tập quán
Nền văn hóa nền tảng của Phillipines được hình thành từ những truyền thống văn hóa của các nhóm dân bản địa. Với diện tích rộng lớn, hơn 7,000 hòn đảo khác nhau nên từ xa xưa khu vực Phillipines có rất nhiều dân tộc khác nhau cùng sinh sống. Về sau bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi văn hóa phương Tây; cũng như sự phai nhòa theo thời gian bởi cuộc sống hiện đại; văn hóa Phillipines ngày nay không còn giữ được nhiều phong tục tập quán bản địa như trước.
Sau hơn 300 năm bị đô hộ bởi Tây Ban Nha, đạo Thiên Chúa Giáo được truyền bá rộng tãi tại đây; và dần trở thành tôn giáo chính thức của quốc gia này cho đến ngày nay bên cạnh đạo Hồi. Từ đó, người Phillipines cũng dần có những phong tục; hình thức tín ngưỡng và phong tục như các nước phương Tây. Tuy vậy những tư tưởng tôn trọng người lớn tuổi, người có địa vị… vẫn tồn tại và được duy trì; dù cho có nhiều luồng văn hóa ảnh hưởng.
Người Phillipines sử dụng nhiều ngôn ngữ khác nhau
Sau thời gian dài bị Mỹ quản lý, hầu hết người dân Phillipines đều có thể nói tiếng Anh, đây cũng là ngôn ngữ được đưa vào giảng dạy song song. Bên cạnh đó, Phillipines còn sở hữu hệ thống ngôn ngữ bản địa lên đến 175 thứ tiếng của nhiều bộ tộc khác nhau. Trong đó các ngôn ngữ phổ biến là: Cebuano, IIokano, Kapampangan và Bikol
Văn hóa lễ hội tại Phillipines
Tại Phillipines cũng có rất nhiều lễ hội được tổ chức hàng năm; dựa trên những đặc điểm tín ngưỡng bản xứ và tín ngưỡng du nhập vào thế kỉ trước. Những lễ hội truyền thống luôn được Chính phủ chú trọng; thực hiện đều đặn để đảm bảo vẫn giữ gìn được những bản sắc văn hóa gốc.
Những hình thức lễ hội được quan tâm có thể kể đến:
- Lễ hội bùn: Hay còn gọi là lễ hội Taong Putik, thực hiện để tưởng nhớ thánh John vào ngày 24/6 hàng năm. Người tham gia mang lá cây khô, trét bùn đất trên mặt và cải trang thành thánh John. Người trong kinh thánh đã rửa tội cho Chúa Jesus. Họ đến từng nhà để xin của bố thị; khi bị từ chối họ sẽ dùng bùn bôi lên người đó. Bên cạnh đó, lễ hội này còn mang ý nghĩa mong muốn một vụ mùa bội thu hơn.
- Lễ hội Lechon: Lễ hội Lechon là lễ hội heo được tổ chức tại Phillipines với hình thức trang trí cho chú heo trong nhà thật bắt mắt, cho chúng thi tài với nhau. Những chú heo chiến thắng sẽ được quay ngay với các gia vị đặc trưng; để người dân trong làng cùng thưởng thức.
- Lễ hội đường phố: Với mục đích tạ ơn các vị thần đã mang lại vụ mùa tươi tốt cho người dân. Những đoàn xe diễu hành trang trọng, kết hợp nhiều màu sắc với các mô hình tượng trưng như lúa, ngô, khoai, sắn…
Các phương tiện di chuyển độc đáo
Jeepney là loại hình phương tiện khá phổ biến và được yêu thích ở Philippines. Vốn từ những chiếc xe Jeep cũ được chủ xe cải tiến và thiết kế lại, Jeepney mang màu sắc rực rỡ (đỏ, vàng, xanh, hồng…), với những họa tiết nổi bật, đầy sáng tạo tạo nét đặc trưng của Philippines. Jeepney hoạt động như xe buýt với lộ trình dài, đón khách và thả khách ở các trạm dừng. Ngoài ra, Jeepney được người dân ưa chuộng còn bở giá thành “rẻ bèo” của nó.
Văn hóa ẩm thực của Phillipines
Ẩm thực của Phillipines cũng rất đa dạng và phong phú với nhiều loại món ăn khác nhau; cũng như được chế biến theo các công thức pha trộn Đông Tây; tạo nên đặc sắc cho món ăn. Ngoài ra ảnh hưởng ẩm thực Châu Á từ các nước lân cận cũng là yếu tố tạo nên đặc biệt cho ẩm thực Phillipines.
Các món ăn của người Phillipines có thể hết sức đơn giản như món cá mắm rán với cơm; hay các món phức tạo như Paella (cơm thập cẩm của Tây Ban Nha); và cocidos trong các ngày lễ. Ngoài ra Phillipines còn rất nổi tiếng với các món ăn như lechon; halo-halo (món tráng miệng từ kem, sữa và các loại hoa quả)…
Thực phẩm chế biến trong món ăn Phillipines rất đa dạng, nhiều màu sắc; và chế biến với nhiều gia vị tạo nên những hương vị đặc trưng. Các món ăn được ưa chuộng thường có hương vị mạnh, nhưng không quá cay như các nước lân cận. Khi ăn người ta không dùng đũa, mà thường dùng thìa, dao, muỗng, nĩa do ảnh hưởng phương Tây. Các món ăn có kèm thêm gạo nên thìa và dĩa được dùng nhiều hơn.
Văn hóa Phillipines còn rất nhiều điều đặc sắc mà bạn chưa khám phá hết; hãy cùng tìm hiểu thêm để có những trải nghiệm văn hóa tuyệt vời tại đảo quốc lừng danh này nhé. Tiếp tục theo dõi chúng tôi để nhận thêm nhiều thông tin hấp dẫn nhé.