Hormone hCG được nhau thai tiết ra trong quá trình mang thai và nồng độ hCG trong máu của thai phụ thay đổi qua các tuần tuổi thai. Cùng với sự chênh lệch rất lớn về nồng độ thấp nhất cũng như cao nhất. Tuy nhiên, sự tăng dần nồng độ rồi sau đó lại giảm dần. Đồng thời bắt đầu chững lại cũng xảy ra ở cả mức cao nhất và thấp nhất trong thai kỳ. Điều này cho thấy rằng nồng độ hCG không quan trọng là cao hay thấp mà thai phụ chỉ cần quan tâm nồng độ có tăng hay không, hoặc có giảm và chững lại hay không.
Hormone hCG sẽ được nhau thai sản xuất là chủ yếu, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì thai kỳ và nuôi dưỡng sự phát triển của thai nhi. Thực tế cho thấy, nồng độ hCG trong máu thai phụ không ổn định mà sẽ thay đổi theo tuổi thai và theo nhiều yếu tố ảnh hưởng khác. Vậy nồng độ hCG sẽ đạt đỉnh vào giai đoạn nào trong thai kỳ?
Mục lục
Vai trò của Hormone HCG trong thai kỳ và thai nghén
HCG là tên viết tắt của loại hormone Chorionic gonadotropin trong cơ thể con người và được sản xuất ra trong thai kỳ. HCG được chế tiết bởi tế bào trophoblast của bánh nhau ngay sau khi trứng thụ tinh. Nồng độ hCG trong huyết thanh tăng nhanh sau thụ thai. Khiến nó trở thành một tín hiệu cho việc chẩn đoán có thai khi trễ kinh. Và theo dõi tuổi thai ((theo dõi sự tăng trưởng của thai trong những tuần đầu của thai kỳ).
HCG xuất hiện để duy trì hoàng thể. Nó cho phép tổng hợp progesterone và estrogen. Hỗ trợ nội mạc tử cung là chỉ điểm quan trọng của tình trạng thai nghén. Beta hCG được kiểm tra thông qua xét nghiệm máu của người mẹ trong khoảng 8-9 ngày sau khi rụng trứng. Vai trò của hormone hCG duy trì hoàng thể, duy trì thai kỳ. Ngoài ra, nó còn tác động đến sự tổng hợp 2 hormone quan trọng. Để nuôi dưỡng thai là estrogen và progesterone. Nồng độ 2 hormone này cũng tăng cao trong thời gian mang thai, hỗ trợ nội mạc tử cung. Chất chỉ điểm quan trọng này vẫn được sử dùng để phát hiện mang thai sớm. Thông qua xét nghiệm máu hoặc sử dụng que thử thai.
Hormone hCG theo từng giai đoạn của thai kỳ
Bảng theo dõi nồng độ beta -hCG dựa trên tuổi thai (tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng):
| Tuổi thai | Nồng độ beta-hCG (mIU/ml) |
Tuổi thai | Nồng độ beta-hCG (mIU/ml) |
| 3 tuần | 5-50 mIU/ml | 9-12 tuần | 25.700-288.000 mIU/ml |
| 4 tuần | 5-426 mIU/ml | 13-16 tuần | 13.300-254.000 mIU/ml |
| 5 tuần | 18-7.340 mIU/ml | 17-24 tuần | 4.060-165.400 mIU/ml |
| 6 tuần | 1.080-56.500 mIU/ml | Từ tuần thứ 25 cho tới ngày sinh | 3.640-117.000 mIU/ml |
| 7-8 tuần | 7.650-229.000 mIU/ml | 4-6 tuần sau sinh | <5 mIU/ml |
Sau khi sinh, nồng độ hormone hCG sẽ giảm dần. Cho đến sau sinh 4 – 6 tuần thì nồng độ này trở về mức bình thường là nhỏ hơn 5 mIU/ml. Trong trường hợp nồng độ hCG thấp hơn chỉ số chuẩn tương ứng với tuổi thai thì cần kiểm tra thai ngoài tử cung. Cách tính tuổi thai không chính xác hoặc thai chết lưu, sảy thai.
Nồng độ hormone hCG mức thấp
- Cách tính tuổi thai không chính xác
- Sảy thai hoặc thai ngừng phát triển
- Mang thai ngoài tử cung
Nồng độ hormone hCG mức cao
- Đa thai
- Thai trứng
- Beta-hCG tăng kèm theo chỉ số AFP có thể gây hội chứng Down
Nồng độ hCG đạt tới mức đỉnh điểm vào khoảng 8-10 tuần của thai kỳ. Từ tuần thứ 10 trở đi cho đến giai đoạn muộn của thai kỳ, nhau thai bài tiết hCG. Thay thế cho hợp bào nuôi để duy trì sự sống và sự phát triển của thai; đơn bào nuôi của lông rau giảm đi. Lớp hợp bào nuôi cũng giảm và trở nên mỏng do đó sự chế tiết hCG giảm đi. Đồng nghĩa với việc hCG không còn trong máu mẹ trong 4 – 6 tuần sau sinh.
Nồng độ beta HCG sẽ không ảnh hưởng nhiều đến thai nhi
Xét nghiệm beta HCG chỉ giúp xác định có thai, theo dõi sự phát triển của thai nhi thông qua sự phát triển của bánh nhau, chứ hoàn toàn không phản ánh được gì về giới tính, cân nặng, trí thông minh của thai. Chính vì vậy, bà mẹ không nên quá lo lắng về nồng độ beta HCG, không nên theo dõi xét nghiệm liên tục, trong khi sức khỏe của bé còn có thể được đánh giá qua những chỉ số khác, những phương tiện khác. Theo đó, việc cần làm là các sản phụ nên chăm sóc bản thân, khám thai định kỳ, kết hợp ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý, chuẩn bị sẵn sàng để chào đón con ra đời.
Nhiều bệnh viện mang đến các chương trình cho các sản phụ ngay từ khi bắt đầu mang thai từ những tháng đầu tiên với đầy đủ các lần khám thai, siêu âm 3D, 4D định kỳ cùng các xét nghiệm thường quy để đảm bảo người mẹ luôn khỏe mạnh và thai nhi phát triển toàn diện. Sản phụ sẽ không còn cô đơn khi bước vào cuộc chuyển dạ vì có người thân đồng hành giúp quá trình sinh con luôn mang đến sự an tâm và hạnh phúc. Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Ngô Thị Uyên.
